Mnemotechniki - twój własny łańcuch haków pamięciowych

Imiona i nazwiska nowo poznanych osób, kody, hasła, listy zakupów, ale także ważne daty, słówka z angielskiego, jednostki fizyczne, stolice państw Azji, czy typy tkanek w ciele człowieka. Ilość informacji, które musimy przyswoić w ciągu naszego życia jest oszałamiająca. Na szczęście istnieją techniki, które ułatwią ich zapamiętanie, a nawet sprawią, że nauka stanie się zabawą.

Mnemo... co?

Mnemonika, albo mnemotechnika, to system prostych rozwiązań, które pomagają zapamiętać wszystko to, co trudne do zapamiętania. Już w starożytności zauważono, że o wiele łatwiej niż suche fakty zapamiętywane są informacje, które wywołują skojarzenia albo emocjonalne reakcje. Wszystkie mnemotechniki bazują właśnie na tym prostym fakcie.

Nasze mózgi są ewolucyjnie przystosowane do zapamiętywania bardzo skomplikowanych modeli informacji, które składają się z wielowymiarowych obrazów. W przypadku ważnego dla nas wspomnienia, z łatwością jesteśmy w stanie przypomnieć sobie towarzyszące mu emocje, kolory, zapachy, czy dźwięki. O wiele trudniej jest nam za to zapamiętać spisane, suche fakty.

Kluczem do zapamiętywania nowych pakietów informacji jest więc skojarzenie ich z żywym obrazem stworzonym w naszej wyobraźni. Te wizualizacje także rządzą się kilkoma prostymi prawami:

  1. Najlepiej zapamiętujemy pozytywy, w przypadku nieprzyjemnych obrazów, nasz umysł może się zbuntować i niechętnie je wspominać.
  2. Żywe, kolorowe i pełne wrażeń zmysłowych ilustracje, łatwiej zapadają w pamięć niż te nudne i szare. W wizualizacjach można zawrzeć zarówno smaki, zapachy i dźwięki, jak i ruch czy przestrzeń.
  3. Wszystko co przesadzone, prześmiane, a nawet wykorzystujące nawiązania do seksu, zapamiętujemy najszybciej ponieważ wywołuje w nas emocjonalne reakcje.
  4. Można również wykorzystywać głęboko zakorzenione w naszej świadomości symbole, by za ich pomocą kodować skomplikowane informacje.

Podsumowując, mnemotechniki wykorzystują trzy podstawowe zasady: wyobraźnię, skojarzenia i kontekst.

Przykładowe mnemotechniki

Metoda ogniw – jest jedną z prostszych metod zapamiętywania listy informacji lub przedmiotów. Polega ona na łączeniu kolejnych pozycji z listy za pomocą żywych skojarzeń, tworząc z nich nierozerwalny łańcuch. Wariacją tej techniki jest metoda narracji, w ramach której zamiast prostych skojarzeń, konstruujemy krótką historyjkę z wykorzystaniem przedmiotów z listy. Czasem bowiem proste skojarzenia nie wystarczają. Przykładowo - próbujemy zapamiętać listę zakupów: mleko, jabłka, płyn do mycia naczyń, kawa, Coca Cola, jedzenie dla psa. Prosta historia z wykorzystaniem tych przedmiotów może brzmieć tak:

Była sobie krowa, która jadła zielone jabłka i przez to zamiast mleka dawała zielony płyn do mycia naczyń. Pewnego razu najadła się ziaren kawy i zamiast płynu zaczęła dawać Coca Colę. Rolnik nie potrzebował takiej krowy i przerobił ją na jedzenia dla psa.

Fabuła tej opowieści jest absurdalna, ale o dziwo, to właśnie sprawia, że łatwo ją zapamiętać. W tworzeniu skojarzeń należy używać słów i wyrażeń, które mają dla nas jakieś osobiste znaczenia. Jeżeli historia jest zbyt skomplikowana nic z tej mnemotechniki nie wyjdzie. Metoda ogniw jest również zawodna jeżeli musimy zapamiętać dokładną kolejność faktów.

Metoda haków – ta mnemotechnika stworzona została w celu zapamiętywania informacji, których kolejność ma zasadnicze znaczenie. Wymaga trochę więcej wysiłku niż metoda ogniw, sprawia jednak, że bardzo trudno jest pomylić kolejność zapamiętywanych faktów lub pominąć któryś z nich. Pierwszym krokiem do zastosowania tej metody jest dopasowanie obrazów do kolejnych cyfr i liczb. Można to zrobić za pomocą rymów lub reprezentacji wizualnych. Lista od jednego do 10 mogłaby wyglądać tak: 1 – kij; 2 – łabędź; 3 – piersi; 4 – krzesło; 5- hak; 6 – wisienka; 7 – kosa; 8 – bałwan; 9 – balon; 10 – miecz i tarcza. Oto nasze haki, za pomocą których "przybijemy" informacje do kolejnych cyfr. Powiedzmy, że musimy zapamiętać planety naszego układu w kolejności od najbliżej do najdalej położonej od Słońca.

1 – uderzamy z całej siły wielkim kijem bejsbolowym w małą piłkę z napisem Merkury, która mimo to spada bardzo blisko;
2 – piękna Wenus leci na łabędziu przez kosmos;
3 – Matka Ziemia przytula nas do piersi;
4 – na starym krześle siedzi nasz dziadek z marsową miną;
5 – wielki Jowisz wisi w kosmosie na malutkim haczyku;
6 – z samego środka Saturna wyrasta szypułka z listkiem i planeta zamienia się w wielką wisienkę;
7 – śmierć ścięła Uran kosą i jego prochy przechowywane są w urnie;
8 – zamiast ze śniegu, bałwan ulepiony jest z dwóch kul morskiej wody, to bałwan morskiego boga Neptuna;

To tylko dwie techniki spośród wielu. Mnemonika to bardzo szeroka dziedzina, w ramach której stworzono takie metody, jak: metoda alfabetu, system podróży, system rzymskiego pokoju i wiele innych. Niektóre mnemotechniki wykorzystują akronimy (każda litera w skrócie jest pierwszą literą słowa, które mamy zapamiętać), a także zastępowanie cyfr słowami z odpowiednią liczbą liter (przykładem są zdania, które pomagają zapamiętać liczbę Pi – "Kto z woli i myśli zapragnie Pi spisać cyfry, ten zdoła"). Wiele z nich zostało zapoczątkowanych już w starożytnej Grecji i Rzymie - nawet wielcy filozofowie mieli przecież problemy z pamięcią. Zabawa mnemotechnikami nie jest jednak tylko sposobem na trudne do zapamiętania sekwencje danych, to także bardzo dobre ćwiczenia poprawiające zdolności naszego mózgu.

Komentarze:

losiu napisał: 2011-11-29 19:53:37
Polecam mnemotechnikę ,bo świetna zabawa i trening dla mózgu ;) Pierwszy dzień ciąg 18 cyfr w hmm 5 minut ?

jas napisał: 2011-12-03 22:24:48
Dla moi najlepszą techniką zapamiętywania jest rym i melodia (np nauka języka)oraz skojarzenia (czasem dość skomplikowane), a do liczb skojarzenia i upraszczanie wyliczeń - tak nauczyłem się tabliczki mnożenia w pierwszych klasach podstawówki - wyliczam tak duże liczby ale trwa to dość długo

Mam glupiego brata napisał: 2011-12-18 19:27:18
no milej mi sie uczy tak to mi sie nie chcialo a teraz az ide do tego

Musisz się zalogować, by móc napisać komentarz.